چکیده
تاریخ، مردمانِ سرزمین پهلویان را «گوران» نامگذاری کرده است. این مردم شامل قبایل و طبقات مختلف اجتماعی بوده، اما تفاوتی مابین زبان، فرهنگ و فکر آنها وجود نداشته است. پهلویان در قرون اولیه هجری دارای مناطقی خاص و دارای اعتبار علمی- فرهنگی و استراتژیک بوده به نام¬های: سیروان و سیمره، شهرزور، دینور، مایدشت، یافته و بلوران. شاه خوشین به عنوان نخستین و کلیدی¬ترین شخصیت تمام تاریخ زاگرس که ایجاد انقلاب فرهنگی می¬کند سبب می¬گردد تا زبان، فرهنگ، باور و اندیشه¬ی مردمان زاگرس امحاء نگردد و آن¬را علاوه بر زنده کردن به نسل¬های پس از خود انتقال بدهد. تاریخ تولد ایشان در سال 343 هـ.ق و هم¬زمان با حکومت بدربن حسنویه برزکانی است. سپاهی به نام نهصد نهصده داشته که شامل کبار، ذهاد، هنرمندان و شاعران منطقه¬ی پهلویان (پهلویان شمالی، پهلویان جنوبی) بوده است. بر اساس شواهد و قراین موجود می¬توانیم بگوییم که اگر زاگرس با تمام فاکتورهای فرهنگی و هویت شناختی¬اش زنده است به خاطر وجود شاه خوشین و مجاهدت¬های ایشان بوده است.
کلید واژه: پهلویان، گوران، شاه خوشین، لرستان، شهرزور، بلوران، دینور.
🔴Pahlavian region at the era of Shah Khoshin (5th century AH)
🔺Tayeb Taheri
Abstract:
Pahlavian people were historically called “Gorans”. The people included different tribes and various social ranks but there were no differences in language, culture, and thought. In the early centuries AH, Pahlavian had particular regions, and had a scientific-cultural and strategic status and mentioned by different names such as Sirwan, Seimara, Shahrizur, Dinavar, Maidasht, Yafteh, and Bolouran. Shahkhoshin as the first and key figure throughout the Zagros history, launched a cultural revolution and saved the language, culture, beliefs, and thoughts of the people of Zagros, and moreover, he passed them on to his succeeding generations. He was born in 343 AH during the reign of Badr bin Hasanwayh Barzikani. He had an army called Nine Hundred and Nine Hundred, which included confidants, ascetics, artists and poets of the Pahlavian region (North Pahlavian and South Pahlavian). Based on the available evidences, we can say, if Zagros is alive with all its cultural and identity factors, it is all thanks to Shah khoshin and his endeavors.
Keywords: Pahlavian, Goran, Shah Khoshin, Lorestan, Shahrzor, Bulouran, Dinavar.