جغرافیای «پهلویان» و «گوران» تا قرن پنجم (هـ. ق)
🔺طیب طاهری
چکیده
پهلویان، نام منطقه‌ای در زاگرس مرکزی است که قبلاً ماد کبیر بوده است و به جبال، عراق عجم هم نامگذاری میشود. این منطقه از جانب یونانیها به میدیا معرفی شده، و از جمله مراکز مهم علمی_ فرهنگی و استراتژیکی در طول تاریخ بوده است. بعدها نام کردستان به آن داده میشود و همیشه -از زمان مادها تا کنون- دارای شاخصه های علمی، فرهنگی و شهرستانیت ویژه بوده است. بزرگترین رویداد علمی- فرهنگی و فلسفی این منطقه ظهور و بروز یارسان در آن میباشد که میتوان اینان را بازمانده‌ی همان مغان مادی دانست. یارسان با پایمردی و مجاهدت، زبان و ادبیات، فرهنگ و هنر زاگرس را احیاء، حفظ و بازنشر میدهد، و آن‌را به زمان کنونی میرساند. فهلویات ادبیات این منطقه است که به زبان و ادبیات گورانی نیز اشتهار دارد، و از جمله شاخصه¬های مردمان پهلویان میباشد. گوران با سبق بیشتر از هزار سال مبارزه در حفظ و اعتلای فرهنگی- هنری- فلسفی زاگرس دارای گنجینه‌ای عظیم از مفاهیم و دستاورد است که هنوز بر تارک زاگرس سخن نخست ارایه می¬دهد.
کلید واژه: پهلویان، گوران، یارسان، کردستان، زاگرس، لرستان.
متن کامل مقاله در فایل زیر میباشد: